«Μα ποιος ζυγίζεται καθημερινά; Τι μπορεί να αλλάξει από μέρα σε μέρα;», μου είπε πρόσφατα ένας μακάρια αδύνατος φίλος μου (απ’ αυτούς τους μισητούς που όντως είναι έτσι το σκαρί τους). Η αυθόρμητη απάντησή μου ήταν να γελάσω και να του απαντήσω μετά λόγου γνώσεως «ουουου! Κόσμος και ντουνιάς».
Για αρκετά χρόνια, ανήκα κι εγώ στους «Ανώνυμους Weight Watchers» -όχι την αμερικανική εταιρεία αδυνατίσματος, στην οποία είχε πάει η Μιράντα από το Sex and the City, για να χάσει τα κιλά της εγκυμοσύνης– την κατηγορία των ανθρώπων που πάσει θυσία θα ανέβουν τουλάχιστον μια φορά την ημέρα στη ζυγαριά. Οι τυχεροί σκέφτονται σε κιλά, εμείς πάντα σε γραμμάρια.
Videos by VICE
«Χθες είχα ελεύθερη μέρα, έφαγα μια πίτσα μόνη μου. Λες να έχω πάρει ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΚΙΛΟ; Αν έχω ανέβει πάνω από 500 γραμμάρια, σήμερα δεν μπορώ να φάω τίποτα», θα μου πει μια φίλη που όλη την εβδομάδα είναι σε πρόγραμμα διατροφής και στην ελεύθερη μέρα της, του δίνει και καταλαβαίνει. Βέβαια, το πληρώνει μετά – σε αυτοαπέχθεια, τύψεις και αφαγία.
Σκέφτομαι ότι το να ζυγίζεσαι καθημερινά –και υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που το κάνουν με ευλάβεια– είναι σαν να δίνεις τον εαυτό σου βορά στον εκφοβιστή του σχολείου. Η ζυγαριά γίνεται ο bully που σε τρομάζει και ροκανίζει ασταμάτητα την αυτοπεποίθησή σου.
Ας το παραδεχτούμε: ξαφνικά, όλη η μέρα περιστρέφεται γύρω από την ώρα της κρίσης. Το βράδυ σκέφτεσαι να μη φας μετά τις 20.00, γιατί έχεις ζύγισμα το πρωί, λες και είσαι αθλήτρια ρυθμικής γυμναστικής στη Σοβιετική Ένωση ή μπαλαρίνα.
Το αίσθημα της πείνας που ξεχνάς τις μέρες, τις νύχτες γυρίζει να σε εκδικηθεί. Πεινάς και δεν μπορείς να κοιμηθείς, αλλά «νυν υπέρ πάντων ο αγών» – η γλυκιά και μάταιη ικανοποίηση ότι μέσα σε ένα 24ωρο έχασες μισό κιλό.
Το πρωί έχει έρθει πια η μεγάλη στιγμή, αλλά καθυστερείς για να συμπληρώσεις όσο πιο πολλές ώρες γίνεται νηστική. Κάποια στιγμή αποφασίζεις ότι δεν γίνεται να το αναβάλεις άλλο, διότι πρέπει να βάλεις και κάτι στο στόμα σου.
Ανεβαίνεις στη ζυγαριά και κοιτάς κοκαλωμένη ευθεία μπροστά, διότι δεν τολμάς να κοιτάξεις προς τα κάτω (υπάρχουν vibes εκτελεστικού αποσπάσματος ή είναι η ιδέα μου;). Όταν πια το παίρνεις απόφαση, νιώθεις μια αποτυχημένη.
Φυσικά και δεν έχεις χάσει ένα κιλό από χθες, διότι το πράγμα δεν λειτουργεί έτσι. Ωστόσο, σε εκείνη τη φάση, όταν έχεις μπει στη δίνη της αυστηρής δίαιτας και του καθημερινού ζυγίσματος, δεν βλέπεις πια καθαρά. Η ψυχραιμία και η λογική σε έχουν εγκαταλείψει.
Το αίσθημα ανεπάρκειας που σε κατακλύζει, σε κάνει να υπερπροσπαθείς να πέσει ο αριθμός στη ζυγαριά την επόμενη μέρα, απλώς για να σταματήσεις να νιώθεις έτσι.
Σε μία από τις μεγαλύτερες έρευνες για το θέμα, που δημοσιεύτηκε στην «Επιθεώρηση της Διατροφικής Εκπαίδευσης και Συμπεριφοράς», οι επιστήμονες παρακολουθούσαν επί δέκα χρόνια 1.902 εθελοντές – στην πλειονότητά τους γυναίκες.
Διαπίστωσαν αυτό που πολλοί/πολλές έχουμε καταλάβει στην πράξη. Η συνήθεια του καθημερινού ζυγίσματος είναι επιβλαβής για την ψυχική μας υγεία. Μας προκαλεί στρες και μας κάνει να αισθανόμαστε λιγότερο ικανοί και αποδεκτοί.
Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της έρευνας, αρκετοί από τους συμμετέχοντες όταν δεν έβλεπαν τη ζυγαριά να τους δείχνει έστω και λίγο πιο αδύνατους, εμφάνιζαν συμπτώματα κατάθλιψης.
Στην καθημερινότητά μας, είναι σαν να μετακινείται το κέντρο βάρους από τα σημαντικά της ζωής στη μέτρηση κιλών και γραμμαρίων. Τα πράγματα που μας δίνουν χαρά γίνονται όλο και λιγότερα και διοχετεύουμε τη μανία μας για έλεγχο στην προσπάθεια για «εξημέρωση» της ζυγαριάς.
Παρά τη δημοφιλία (λίγων) plus-size μοντέλων, του body positivity και των διαφόρων κινημάτων υπέρ της αποδοχής του σώματος όπως είναι, υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που εφαρμόζουν τη δίαιτα του χαρακτήρα της Έμιλυ Μπλαντ στο «Ο Διάβολος φοράει Prada»:
«Δεν τρώω τίποτα και λίγο πριν λιποθυμήσω, τρώω μερικά αμύγδαλα». Ας μην κρίνουμε τους άλλους. Δεν είναι διόλου δύσκολο τα κιλά, το νεανικό δέρμα, μια ελιά/ουλή/μύτη -ένα ελάττωμα τέλος πάντων που μπορεί να βλέπεις μόνο εσύ– να σου γίνει εμμονή.
Προσωπικά, έχω περάσει τη φάση της εξαντλητικής δίαιτας σε διάφορες περιόδους της ζωής μου και πάντα το χειρότερο κομμάτι ήταν ότι δεν μπορούσα να σκεφτώ τίποτα άλλο. Την πρώτη φορά, πριν 12 χρόνια, είχα διάβασμα για το σχολείο, αργότερα δούλευα, αλλά ήταν σαν να έλειπα απ’ τη ζωή μου.
Τίποτα δεν συγκρινόταν με το να δω τον αριθμό στη ζυγαριά να πέφτει. Αυτή η επιθυμία ήταν ικανή να πνίξει όλες τις άλλες. Όπως όταν είσαι ερωτευμένος/η και αν δεν σου στείλει, τι σημασία έχει το «μπράβο» του αφεντικού σου ή η βόλτα με τους φίλους; Όλα τα υπόλοιπα σού δίνουν μηδενική ικανοποίηση.
VICE Video: Η Επιστροφή των Λύκων
Θυμάμαι μια περίοδο, όταν ήμουν φοιτήτρια που δεν έτρωγα τίποτα μέχρι τις 20.00 το βράδυ και μετά έτρωγα ένα γεύμα. Δεν είχα ενέργεια να κάνω το οτιδήποτε και μεταξύ μας δεν ένιωθα ότι θέλω να κάνω κάτι. Ζούσα συνεχώς στο μέλλον, το μυαλό μου ήταν στο επόμενο πρωί του ζυγίσματος.
Και οι μέρες περνούσαν άσκοπα, χωρίς ίχνος χαράς με ένα μόνιμο αίσθημα πείνας και αποτυχίας. Ένιωθα ανεπαρκής καθημερινά. Αισθανόμουν μια διάχυτη δυσφορία, με βάραιναν ενοχές και κρίματα που δεν μπορούσα να προσδιορίσω. Μέχρι που έχασα τα κιλά που ήθελα και μόνο τότε έδωσα και πάλι στον εαυτό μου το ελεύθερο να ζήσει.
Πριν λίγο καιρό, ένα βράδυ που δεν μπορούσα να κοιμηθώ, σκεπτόμενη να φάω ή να μη φάω, υπολογίζοντας θερμίδες και γραμμάρια, θυμήθηκα πόσο γρήγορα μπορεί να υποχωρήσει η κοινή λογική. Κανείς δεν μπορεί να πει στον άλλο πώς να ζήσει και σε τι σώμα, αλλά είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι μπορεί χωρίς να το καταλάβεις, να γίνεις από ένας χαρούμενος άνθρωπος, κάποια που αυτοτιμωρείται διαρκώς. Έχει συμβεί σε όλες.
Περισσότερα από το VICE
Τα NFTs Ανατρέπουν τα Πάντα και Δεν το Έχουμε Καταλάβει Ακόμα
Ο Λευτέρης Είναι ο Πρώτος Τυφλός Φοιτητής που Αποφοίτησε από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ
Περισσότερα από το VICE
-
De'Longhi Dedica Duo – Credit: De'Longhi -
We Are/Getty Images -
Photo by tang90246 via Getty Images -
Credit: SimpleImages via Getty Images
